In gesprek met

Kees de Boer is lead designer bij Ahrend. Als stoelendesigner en zitexpert maakt Kees deel uit van de Europese normcommissie voor EN 1729, gericht op schoolmeubilair en de NPR1813 de Nederlandse Praktijk richtlijn – de Nederlandse toelichting op de Europese EN1335 voor kantoormeubilair. Zijn stoelontwerpen kenmerken zich door ergonomie, functionaliteit en tijdloos design. Altijd met oog voor de menselijke maat. Nicolle Haans is bewegingswetenschapper en bedrijfsfysiotherapeut bij Informens, een bedrijf gespecialiseerd in preventieve diensten in de bedrijfsgezondheidszorg. Ze houdt zich voor Ahrend bezig met de ergonomie van de werkplekken. Daarnaast voert Informens de vitality checks uit onder de medewerkers van Ahrend.

Gezond laten werken van medewerkers

Nicolle: “Kees ontwerpt ergonomische stoelen en ik kijk hoe de medewerkers van ahrend deze stoelen op een gezonde manier in elkaar kunnen zetten. Ook bij het recyclen en refurbishen van meubels, adviseer ik medewerkers hoe ze dat zo ergonomisch mogelijk kunnen doen. Daarvoor ben ik regelmatig in de fabriek in Sint Oedenrode en de Circulaire Hub in Veghel. Daarnaast adviseer ik kantoormedewerkers over het instellen van hun werkplek en geef ik beeldschermvoorlichting. Ons gemeenschappelijke doel is om medewerkers in hun werkomgeving zo gezond mogelijk te laten werken. Of dat nu hier in de werkomgeving  van Ahrend is of in die van onze opdrachtgevers.”

Beeldschermwerkplek

“Medewerkers die werken met een beeldscherm zitten vaak langdurig in eenzelfde houding. Dat in combinatie met repeterende handelingen, zoals muizen of typen. Zij ervaren vaak lichamelijke klachten door hun werk. Een gezonde beeldschermwerkplek – met een ergonomische stoel en een in hoogte verstelbare zit-sta tafel – is dan ook een must voor iedere medewerker.”

Dwingend beeldscherm

Kees: “Het soort werkgerelateerde klachten is door de tijd heen veranderd. Dat komt doordat sinds 2000 het beeldscherm dwingend is geworden. Voor die tijd gingen mensen naar elkaar toe voor een vergadering of afspraak. Nu spreek je af via Teams. Eerder zocht je dingen op in de bieb, nu doe je dat via Google. Daarnaast heeft bellen steeds meer plaats gemaakt voor mailen en appen. In plaats van de onderrug- en rsi-klachten van vroeger, zie je nu meer nek- en schouderklachten, duidelijk herkenbaar aan de smartphonenek.”

Voorlichting goed zitten

“De ergonomische stoelen die ik ontwerp voldoen aan de Europese Norm EN1335 en de Nederlandse praktijk richtlijn NPR1813. En hebben tot doel om klachten tijdens het werk te verminderen. Zo kan iedere medewerker onder meer de hoogte, zitdiepte en de armleggers van de bureaustoel persoonlijk instellen, afgestemd op de lichaamsverhoudingen. Maar zeker zo belangrijk als een gecertificeerde bureaustoel volgens de Europese Norm EN1335 is voorlichting over goed zitten. Ook dat is een verplichting vanuit de Arbowet. Daarover hebben we bij Ahrend veel kennis in huis. In prestentaties delen we die met onze eigen collega’s, met opdrachtgevers en met de universiteiten en hogescholen waar ik gastcolleges geef. We laten zien welke mogelijkheden een bureaustoel heeft en hoe je die kunt gebruiken en in welke volgorde je dat moet doen. Ook benadrukken we het belang van je houding afwisselen: voor goed zitten, moet je regelmatig verzitten.”

Mens is lui

“Een van de grootste issues bij goed zitten, is het menselijk gedrag. Tachtig procent van de werkgevers biedt hun medewerkers goede, arboverantwoorde faciliteiten. Zoals een stoel en een zit-sta bureau die persoonlijk instelbaar zijn. En daar komt het probleem kijken: mensen zijn te lui om hun stoel op maat in te stellen. Tegenwoordig werken medewerkers veel in open kantoorruimtes. Bijna niemand heeft meer een vaste werkplek. Dus als je ’s ochtends op kantoor komt, is het eerste wat je moet doen: je werkplek instellen. Veel mensen vergeten dat of hebben het er te druk voor. En dat is zonde. Want als je de stoel niet goed instelt, kun je klachten krijgen aan onderrug, nek of schouders. In combinatie met de factor tijdsdruk worden die klachten er niet minder op.”

Slecht gedrag niet afkopen

“Met een goede stoel koop je slecht gedrag niet af. Want al is het meubilair nog zo verantwoord, zonder goede uitleg en de nodige nazorg heeft het weinig effect. Als medewerkers niet weten hoe ze een stoel juist moeten instellen, zitten ze voor hun gevoel misschien de hele dag op een rotstoel. Daarom maak ik in de stoelen die ik ontwerp de instellingen zo intuïtief mogelijk. De bedieningsknoppen zijn makkelijk vindbaar en een plaatje toont precies wat welke knop doet. Ook leveren we een compacte handleiding met makkelijke uitleg mee bij elke stoel. En is er van elke stoel een online uitlegvideo, voor als je toch op je beeldscherm aan het kijken bent. Maar uiteindelijk moeten medewerkers het wel zélf doen. Om dat gedrag eigen te maken, is het zinvol om medewerkers minstens drie keer per jaar opnieuw uitleg te geven over de instellingen van de stoel en goed zitten.”

Afwisseling

Nicolle: “Naast een goede stoel en zitvoorlichting, is er nog iets om gezond gedrag op de werkvloer te bevorderen: medewerkers uitlokken om meer van houding te veranderen. Als medewerkers continu in een gedwongen werkhouding blijven zitten, ontstaan klachten en gaan ze uiteindelijk slechter presteren. Het afwisselen van de houding is dus cruciaal om klachten te voorkomen. Een werkomgeving moet dan ook voldoende mogelijkheden bieden om in werkplek te variëren. Creëer bijvoorbeeld zones waar mensen kort kunnen aanlanden of langer geconcentreerd kunnen werken. Maak staand vergaderen aantrekkelijk met zit-sta bureaus of hoge tafels. Plaats een aantal akoestische boxen in de ruimte waar je even naartoe kunt lopen om staand te telefoneren. En zorg ook voor comfortabele zitjes of loungebanken die uitnodigen om echt even te ontspannen. Dit helpt om medewerkers in beweging te krijgen en klachten te voorkomen.”    

Toekomstbestendige werkomgeving

Kees: “Concluderend, een toekomstbestendige werkomgeving is belangrijk om medewerkers lang en vitaal aan het werk te houden. Zo’n omgeving is ingedeeld in zones waar je wordt gestimuleerd om van je plek af te komen, bijvoorbeeld om ergens anders te bellen, om staand te vergaderen of om ergens ontspannen bij te praten. En in zo’n omgeving wordt gezond gedrag gestimuleerd, met goede ergonomische meubelen – inclusief duidelijke instructies – en met voorlichting over gezond zitten en gezond werken.”