In gesprek met

Ervaring wetenschappelijk onderbouwen  

“Ik werk 12,5 jaar bij Ahrend en ontwerp inrichtingen voor veel verschillende opdrachtgevers: kantoren, ziekenhuizen, openbare instellingen en scholen. Van een directieruimte tot meerdere complete verdiepingen. En alles daar tussenin. Ik onderzoek wat de wensen zijn en kijk hoe ik de inrichting daarop het beste kan laten aansluiten.”   

“Het mooie aan dit vak is dat ik met mijn creativiteit inrichtingen ontwerp die mensen goed door de werkdag heen helpen. Bij Ahrend doen we veel onderzoek naar de werkomgeving en door mijn jarenlange werkervaring heb ik al veel kennis. Met een opleiding omgevingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam heb ik die kennis nog meer verdiept. En kan ik die ook beter wetenschappelijk onderbouwen.” 

Mensen interviewen en observeren 

“Een belangrijk onderdeel van de studie was het veldonderzoek. Ik kreeg bijvoorbeeld de opdracht om in een park te observeren hoe het wordt gebruikt. Zo hield ik interviews met de verschillende bezoekers: bijvoorbeeld ouders met kinderen, fietsers en andere recreanten. En vroeg ze hoe ze het park gebruiken, wat ze er fijn en minder fijn aan vinden. En in een koffiezaak bestudeerde ik de akoestiek. Het viel me op dat mensen fysiek reageren op lawaai: ze kruipen écht in elkaar. Veel feiten wist ik al wel, maar na twee uur lang mensen observeren, kon ik het beter plaatsen.” 

Mens staat centraal in ontwerp 

“Hoe mensen een omgeving ervaren, is de basis van ieder ontwerp. Zij moeten er in functioneren. Bij mijn ontwerpen start ik met de wensen van de gebruikers. Ik breng in kaart voor welk bedrijf, welke ruimte, welke afdelingen en welke mensen het ontwerp is en welke faciliteiten er gewenst zijn. Dat specificeer ik naar werkplektypologieën: bijvoorbeeld plekken om te ontspannen, aan te landen of te concentreren. Vervolgens bepaal ik een logische indeling, waarbij ik bijvoorbeeld zorg dat een stilteplek niet naast een sociale zone of samenwerkplek zit.” 

Alles in balans  

“Voor een goede kantoorinrichting moet alles in balans zijn: de bedrijfsidentiteit, werkplektypologie, indeling, vorm en kleur. En ook aspecten als comfort en welbevinden, akoestiek, lucht, licht en natuurlijke elementen. De mix van al deze elementen is voor iedere opdrachtgever anders en is altijd maatwerk. Bij grotere organisaties doe ik workshops en interviews met medewerkers en management. Daaruit haal ik informatie over hoe er wordt gewerkt, waar het bedrijf voor staat, waar ze over vijf jaar willen staan. Aan de hand van onze ontwerppijlers maak ik vervolgens de inrichting, waarin de gebruiker centraal staat. Dat bepaalt of het ontwerp slaagt en of het aanzet tot het gewenste gedrag.” 

Ontwerppijlers Ahrend:  

• De gebruiker centraal 
• Verbondenheid met bedrijf, collega’s en externen 
• (Neuro)diversiteit 
• Connectie met de natuur 
• Comfort en welbevinden 
• Duurzame materialisatie  

Ontwerp voor mensen, niet voor bedrijf 

“Ik ontwerp niet voor een bedrijf, maar voor de mensen die er werken. Daarom vraag ik bij een intake altijd of ik medewerkers mag interviewen. Of soms heeft een bedrijf zelf al enquêtes gehouden onder de medewerkers naar hun wensen. Het is belangrijk om medewerkers te betrekken. Het management heeft vaak een visie op hoe iedereen werkt. Maar dat is niet altijd in lijn met de praktijk van de medewerkers. In aparte workshops met management en medewerkers komen we tot een middenweg. Met de uitkomsten uit de workshops ga ik aan de slag. En start ik aan de hand van werkplektypologie met een schets met daarin het vloerenplan, de indeling en de zonering – in bijvoorbeeld vergader- en werkplekken. Na goedkeuring op de schets ga ik verder met het voorlopig ontwerp in 3D, waarin ook de materialisatie, stoffering, meubels en kleuren komen. Tot slot volgt het definitieve voorstel, waarin alles bij elkaar komt.” 

Inrichting is samenwerking 

“Een goede kantoorinrichting komt neer op samenwerking. Het is belangrijk dat medewerkers en management het samen dragen. En dat ze ownership voelen voor hun werkomgeving. Ik schrijf de inrichting niet voor, maar laat mensen meedenken. Daarom organiseer ik – afhankelijk van de omvang van de opdracht – na iedere fase een presentatiemoment. Daarin laat ik zien wat ik heb gemaakt aan de hand van hun input. Als ze het echt zien, gaat het meer leven en kunnen ze beter feedback geven. Vaak komt een afvaardiging van de opdrachtgever ook nog bij ons langs in de showroom zodat ze de producten kunnen voelen, zien en uitproberen.”  

Wat natuur met mensen doet 

“Nog een laatste les die ik graag deel is de kracht van de natuur. Vroeger waren mensen altijd buiten. Tegenwoordig spenderen we 90% van onze tijd binnen. Steeds vaker blijkt hoe belangrijk de natuur is voor onze gezondheid. Zo toonde een onderzoek in de zorg van (Ulrich 1984) aan dat patiënten die de hele dag tegen een betonnen muur aan kijken minder snel herstellen dan patiënten die uitkijken op bomen. Wat natuur met ons doet is heel speciaal. Zo blijkt dat alleen al vier minuten naar de natuur kijken zorgt voor minder stress, rustigere ademhaling, lagere bloeddruk. Ik pas dat in mijn ontwerpen toe. Bijvoorbeeld door een bos af te beelden op een wand, door veel groen in de werkomgeving te plaatsen en door organische vormen toe te passen.” 

Wat leveren gedragspsychologische inzichten op? 

“Als je de mens centraal stelt in je werkomgeving – en dus inspeelt op het gedrag van mensen – zorg je ervoor dat ze zich er thuis voelen. En wie zich goed voelt, is gezonder, gelukkiger, presteert beter, is productiever en creatiever. Met een goed ingerichte, vitaliserende werkomgeving houd je mensen mentaal en sociaal gestimuleerd en blijven ze verbonden aan je bedrijf. Ze voelen zich gehoord en zijn betrokken. En dat betekent dat ze zich beter inzetten, meer kunnen en willen doen. Zo houd je dus niet alleen medewerkers maar de hele organisatie gezond.”